İşgalin başladığı 24 Şubat tarihinden günümüze kadar, ülkelerin Kiev’e takviye olmak için yolladığı silah ve mühimmatlar savaşın seyrini değiştirdi. En kanlı çatışmaların yaşandığı ve dengelerin pamuk ipliğine bağlı olduğu Donbas bölgesinde ise, Ukrayna’nın gösterdiği direnç, batıdan gelecek silah ve mühimmatlara bağlı hale gedi. Çünkü ABD istihbaratının yayımladığı rapora nazaran, eski Sovyet periyodu askeri teçhizat ve mühimmatı tükenen Ukrayna’nın stoklarında yalnızca NATO mühimmatı kaldı. İşte Ukrayna’ya verilen yahut taahhüt edilen silah sistemleri.
RUSYA’YI VURACAK EKİPMAN
ABD, 700 milyon dolarlık son yardım paketinde 4 adet Yüksek Performanslı ve Topçu Roket Sistemi (HIMARS) tedarik edileceğini açıkladı ve 80 kilometre menzilli füze sistemlerinin Rus topraklarına düzenlenecek hücumlarda kullanılabileceği belirtti. Moskova idaresi, bu silahlarla Rus topraklarına taarruz düzenlenmesi halinde Avrupa’yı vurmakla tehdit etti. ABD’nin bu güne kadar gönderdiği silahlar ortasında 72 adet 155 mm obüs, 72 zırhlı araç, 144 bin mermi, 120’den fazla kamikaze drone, bin 400 Stinger uçaksavar, 5 bin Javelin tanksavar füze de bulunuyor. İngiltere de ABD ile koordineli bir hareketle, Ukrayna’ya 80 km’ye (50 mil) kadar olan maksatları vurabilen M270 çok fırlatmalı roket sistemleri tedarik edeceğini açıkladı. Londra idaresi Ukrayna’ya şimdiye kadar 566 milyon dolar askeri yardım taahhütünde bulundu. Kanada ise, Ukrayna’ya Şubat ayından bu yana 208 milyon dolar kıymetinde askeri yardımda bulundu. Federal hükümet, Ukrayna’nın Donbas’taki direnişine dayanak olarak, sevk ettiği 4 adet M777 obüslerle birlikte, 20 bin top mermisi teslim edeceğini duyurdu.
POLONYA DAYANAKTA İKİNCİ SIRADA
ABD’den sonra Kiev’e en fazla askeri yardımda bulunan Polonya, Ukrayna’ya 1,6 milyar dolarlık askeri yardımda bulunduğunu açıkladı. Doğu Avrupa ülkesinin günümüze kadar Ukrayna’ya 200’den fazla T72 model ağır zırhlı tank sevk ettiği düşünülüyor. Slovakya Ukrayna’ya 164 milyon dolarlık askeri materyal tedarik etti. Buna ek olarak Bratislava idaresi, Kiev ile 8 adet Zuzana tipi obüs satışı konusunda anlaştığını açıkladı. Letonya Ukrayna’ya, Stinger uçaksavarlar, fırlatma rampaları, ve insansız hava araçları da dahil olmak üzere 214 milyon dolar kıymetinde askeri materyal tedarik ettiğini duyurdu. Litvanya, başlattığı yardım kampanyası sonrası topladığı 5, 4 milyon dolar ile Ukrayna için bir adet Bayraktar TB2 satın aldığını kaydetti. Estonya idaresi Ukrayna’ya 244 milyon dolarlık askeri yardımda bulunduğunu açıklarken, Çek Cumhuriyeti Ukrayna’ya 152 milyon dolar pahasında askeri yardımda bulunduğunu duyurdu.
ALMANYA VAADİNDEN CAYDI
Almanya, Kiev savunması müddetince Ukrayna ordusuna askeri yardım yapmaktan kaçındı ve tenkit oklarını üstüne çekti. Mayıs ayında ise Başbakan Olaf Scholz tarafsızlık siyasetinden vazgeçerek Ukrayna’ya askeri yardımda bulunacaklarını açıkladı. Fakat ülke basınında çıkan haberlerde, kelam verilen Iris T hava savunma sistemin en erken Kasım-Aralık ayında teslim edileceği kaydedildi. Sovyet tanklarını Ukrayna’ya vermesi halinde Yunanistan’a verilecek olan Marder model tanklarla ilgili muahedenin ise askıya alındığı belirtildi. Fransız hükümeti Ukrayna’ya 107 milyon dolardan fazla askeri teçhizat yardımı yaptığını açıkladı. Ayrıyeten Fransa önderi Emmanuel Macron, Ukrayna’ya Milan tanksavar füzeleri ve CAESAR kundağı motorlu obüs sistemleri yollama taahhüdünde bulundu. İspanyol hükümeti, Ukrayna’ya Leopard 2A4 Ana Muharebe Tankı ve kısa menzilli hava savunma sistemi Aspide’yi yollama konusunda karar evresine geldi.
FÜZELER KUZEY AVRUPA’DAN
Kuzey Avrupa’da Norveç Ukrayna’ya 100 adet Fransız imali Mistral uçaksavar füzesinin yanı sıra 4 bin adet M72 tanksavar füzesi gönderdi. NATO’ya girmesi gündemde olan İsveç, Ukrayna’ya 10 bin adet tek kullanımlık tanksavar füze sistemi ve mayın temizleme ekipmanı taahhütünde bulunurken, Finlandiya, Kiev’e 2 bin 500 akın tüfeği, 150 bin mermi ve bin 500 tek kullanımlık tanksavar füze göndereceğini açıkladı. Danimarka Kiev’e, 2 bin 700 tanksavar füze gönderdi. Danimarka Başbakanı Mette Fredriksen Kiev’e 88 milyon dolar yardım taahhütünde bulundu.
SÖZ SİLAH VERENLERDE
Öte yandan Ukrayna NATO silah ve mühimmatına bağımlı hale gelirken, savaşın gidişatının silah veren devletler tarafından belirlenecek olması tartışmaların konusu oldu. Çünkü NATO ve Batı müttefiklerinden gerekli askeri yardımı alamaması durumunda Kiev için cephede işler sarpa saracak. Geçtiğimiz günlerde ABD Lideri Joe Biden, “Ukrayna, barış için Rusya’ya toprak vermeli mi?” sorusuna, Barış için Ukrayna’nın toprak konusunda taviz verip masaya oturması gerekebilir” diye konuşmuştu. Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un, “Rusya’yı küçük düşürmemeliyiz” açıklaması, Ukrayna önderi Volodimir Zelenski tarafından sert sözlerle eleştirilmişti. Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Danışmanı Mihail Podolyak da, Macron’un dışında AB kimi siyasetçilerin de Zelenski’ye “Rusya’ya ödünler vermesini” teklif ettiğini öne sürmüştü. Batı’nın silah tedarikinde uygulayacağı siyasetle, Ukrayna’nın taviz baskısını desteklemesinden telaş duyuluyor.
