Ukrayna’da yaşanan çatışmalar tüm şiddetiyle devam ederken, geçtiğimiz günlerde sosyal medya servis edilen görüntüler büyük yankı uyandırdı. Haziran ayında kaydedildiği iddia edilen görüntülerde Rusya Hava Kuvvetleri’ne ait Su-25 tipi bir savaş uçağının pilotu, fırlatma koltuğunu kullanarak uçağı terk ediyor.
Pilotun kaskında bulunan kameranın kaydettiği, düşüş anına ilişkin videoyu yorumlayan uzmanlar, Su-25 tipi uçağın dikey stabilizesinde (yön dengesinde) kırıklar olduğuna dikkat çekti ve uçağın düşmeden önce enerji nakil hatlarına takılarak hasar görmüş olabileceğini söyledi. Ukrayna yanlısı kaynaklar ise uçağın vurularak büyük hasar gördüğünü ve düştüğünü iddia etti.
İLK KEZ KAYDEDİLDİ
Geçtiğimiz günlerde ortaya çıkan son görüntüler ise böyle bir kazayı pilotun bakış açısından gösteren ilk video oldu. Görüntüler, uçağın kontrolden çıkmasından kısa süre önce başlıyor ve pilot, fırlatma koltuğu kullanarak uçağı terk ediyor. Görüntülerin devamında, uçağın yalpalayarak ve yanarak düştüğü görülüyor. Pilot, paraşütüyle güvenli şekilde yere indikten sonra, birlikte havalandıkları diğer uçağın pilotunu telsizle bilgilendiriyor.
Sukhoi Su-25
Açık kaynaklardan edindiği savaşa ilişkin bilgileri duyurmasıyla tanınan bir Twitter hesabından yapılan paylaşımlara göre, düşen uçak Rusya’nın Uzak Doğu bölgesindeki Chernigovka Havaalanı’nda konuşlu, 18. Muhafız Havacılık Alayı’na kayıtlı bir Su-25SM. Uçak, savaşın başlaması ile birlikte Ukrayna’da görev yapacak şekilde konuşlandırıldı.
EN FAZLA KAYBEDİLEN UÇAK
Yakın hava desteği sağlaması için tasarlanan Sukhoi Su-25, Rusya-Ukrayna savaşında en çok düşürülen uçakların başında geliyor. Rusya’nın Ukrayna topraklarında verdiği kayıpları belgeleyen Oryx isimli blogda yer alan bilgilere göre, savaşın başından bu yana en az 23 adet Su-25 uçağı kaybedildi. Yine Ukrayna Hava Kuvvetleri filosunda bulunan Su-25’lerin de bir kısmı imha oldu.
BİNALARIN ÜZERİNE DÜŞTÜ
Son dönemde Rusya Hava Kuvvetleri’nin art arda uçak kayıpları da dikkat çekiyor. Geçtiğimiz pazar günü, Rusya’nın Irkutsk kenti üzerinde bir eğitim uçuşu yapan Su-30 tipi savaş uçağı, bölgede bulunan binaların üzerine düştü. Olaya ilişkin yayınlanan videoda uçağın dik bir açıyla yere çakıldığı görülüyor.
Uçağı kullanan ve kazada hayatını kaybedenlerin ünlü test pilotu Maxim Konyushin (50) ile Binbaşı Viktor Kryukov (43) olduğu iddia ediliyor. Kazanın sebebi ise bilinmezliğini koruyor. Henüz doğrulanamayan iddialara göre, uçağın kabin basıncında bir sorun olduğu ve pilotların bayıldığı için uçağın düştüğü belirtiliyor. Kazanın nedenine ilişkin başlatılan soruşturma ise sürüyor.
Öte yandan Irkutsk’ta yaşanan kazanın bir benzeri de Kırım’ın hemen karşısında bulunan Yeysk şehrinde yaşandı. Irkutsk’ta yaşanan kazanın hemen öncesinde Su-34 tipi bir savaş uçağı, Yeysk şehrinde bir apartmanın üzerine düştü ve en az 13 kişi hayatını kaybetti. Kazaya ilgili açıklamaya göre, Su-34, eğitim uçuşu esnasında düştü ve pilotlar fırlatma koltuğunu kullanarak uçağı terk etti.
RUS HAVA KUVVERLERİNİN PERFORMANSI KÖTÜ
Uzmanlar, Rusya Hava Kuvvetleri’nin Ukrayna savaşının başından bu yana kötü bir performans sergilediğini belirtiyor. Bazı kaynaklara göre, Rus ordusu savaşın başından bu yana çeşitli modellerde toplam 62 savaş uçağı kaybetti. Havacılık Araştırmacısı Cem Doğut, önümüzdeki günlerde Rus Hava Kuvvetleri’nin benzer kayıplar yaşamasının muhtemel olduğunu söyledi ve nedenlerini sıraladı.
KAYIPLARIN YÜZDE 15’İ KAZALARDAN
Rus ordusunun Ukrayna topraklarına girmesinin üzerinden 8 aydan fazla zaman geçtiğini vurgulayan Doğut, bu süre zarfında Rus Hava Kuvvetleri’nin yoğun mesai yaptığını söyledi. Doğut, Rus Hava Kuvvetleri’nin uçaklarından en az 10 tanesini muharebe uçuşu dışında meydana gelen kazalarda kaybetiğinin altını çizdi. Cem Doğut, “Kayıpların yüzde 15’inin kazalar nedeniyle olması ve bunların son zamanlarda artması Rus Hava Kuvvetleri için işlerin iyi gitmediğinin en büyük göstergesi. Muharebe dışı kayıpların personelin yorgunluğu, uçakların bakımları için yeterli zaman ve malzeme ayırılmaması gibi sebeplerden arttığını düşünüyorum” dedi.
‘UKRAYNA SURİYE GİBİ DEĞİL’
Muharebe sahasında yapılan yoğun uçuşların hem personel hem de uçaklar üzerinde zorlayıcı etkileri olduğunu ifade eden Cem Doğut, Rus Hava Kuvvetleri’nin daha önce girdiği en ciddi çatışmanın Suriye’de gerçekleştirdiği harekat olduğuna dikkat çekti. Doğut şunları da ekledi:
“Suriye harekâtı düşük yoğunluklu olduğu için personel ve uçakların rotasyonu sağlanabilmekteydi. Ukrayna’da ise muharebe başlangıçtan beri yoğun olarak devam ediyor. Suriye’deki rotasyonu yapamadıkları için sorunlar baş göstermeye başladı. Son günlerde yaşanan üç uçak ve en az iki pilot kaybı bunun en büyük yansıması. Önümüzdeki günlerde benzer kayıpların yaşanacağını tahmin etmek zor değil.”