GÖRKEM EVCİ- Depremde görev yapan arama kurtarma ekiplerinden biri de aktif çalışmalarına İzmir depreminin ardından başlayan Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü Arama ve Kurtarma Ekibi (CEKUT). Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü’nde çalışan gönüllülerden oluşan CEKUT, 1999 Marmara Depremi’nin ardından 2000 yılında kâğıt üstünde kuruldu, ancak yapılanmasını 2020 yılındaki İzmir depreminden sonra tamamladı. Şu an CEKUT Ekip Lideri olan infaz koruma memuru Ahmet Çelik, bir sivil toplum kuruluşu bünyesinde İzmir depreminde Ayda bebeğin kurtarılmasında rol oynayan isimlerden biri. 10 yılı aşkın süredir arama-kurtarma faaliyetlerinde bulunan Çelik, CEKUT’u ve son depremdeki faaliyetlerini Milliyet’e anlattı…
19 kentten 272 personel
*CEKUT neler yapıyor? Kaç kişilik bir ekip?
İzmir Depremi’nden sonra CEKUT Büro kuruldu. Eğitim sistemimizi oluşturduk, eğitimlerimizi kendi eğitmenlerimizle yapmaya başladık. Teşkilatlanmamız yapıldı, ekipman alımları tamamlandı. Şu an 19 ilden 272 personel var. 21 ekip var, bir kadın ekibimiz var. Sadece kentsel arama kurtarma değil doğada arama kurtarma, selde arama kurtarma, çığda arama kurtarma eğitimleri yapıyoruz. Sloganımız “Asla çaresiz olmadık, kimseyi yalnız bırakmayacağız.”
*Bu depremde kaç kişi görev aldı?
Bu depreme dönüşümlü olarak tüm ekibimiz geldi. Hatta CEKUT üyesi olmayan infaz koruma memurları da bizimle çalıştı. 19 ekip, 28 araçla bölgede hizmet ettik.
*Deprem bölgesine ne zaman ulaştınız? Hangi illerde görev aldınız?
Deprem olduğu sırada Erzurum’da CEKUT eğitimindeydik. Afet haberini alınca ekiplerimiz kısa sürede hazırlıklarını tamamlayıp Adalet Bakanı’mızın talimatı ile depremin merkez üssü olan Kahramanmaraş’a doğru hareket ettik. Ulaşımda sıkıntı yaşandığı için AFAD’a bilgi vererek belirlenen deprem bölgesinde değil, ilk olarak beş saat kadar Malatya’da çalışma yaptık. Bu çalışmalar esnasında bir vatandaşımızı sağ olarak kurtardıktan sonra ulaşımın açılmasıyla birlikte asıl görev yerimiz olan Kahramanmaraş’a hareket ettik.
Kahramanmaraş’a vardığımız ilk saatlerde öncelikle saha analizleri ve bina triyajları yapıldı. Daha sonra ekiplerimiz arama kurtarma çalışmalarına devam etti. “Dördüncü seviye afet” olarak ilan edildiği için uluslararası yardım talebinde bulunuldu. Bölgeye çok fazla ekip sevk edildi.Arama kurtarmanın yanı sıra gönüllü ekiplerinin koordinasyonu, yabancı ekiplere yönelik lojistik destek çalışmaları da yaptık.
‘Böylesini görmedim’
*Bu depremde sizi en çok zorlayan neydi?
10 yıldır afet bölgelerinde ve arama kurtarma çalışmalarında görev yapıyorum. Elazığ depreminde, İzmir depreminde, birçok sel afetinde görev aldım. Yaptığım görevler sırasında böyle bir manzara ile hiç karşılaşmadım. Yakın illerden çok rahat destek çağırabiliyorduk. Bizi en çok zorlayan kısım afetin 11 farklı şehri etkilemesi ve iletişim altyapısının aksamış olması. CEKUT ekibinden enkaz altında kalanlar da var. Enkaz altından bize sesli mesaj attı, konumunu bildirdi. Ama biz ulaşana kadar kendi imkânları ile çıktı.
*CEKUT ekibi olarak enkazdan kaç kişiyi çıkardınız?
Bir enkazda tek bir ekip olmadığı için çok fazla canlı çıkarılmasına rağmen sadece bizim ekibin teslim etmiş olduğu 33 canlı ve 220 vefat etmiş vatandaşımız oldu.
*Bu depremde sizi en çok etkileyen şey ne oldu?
Kahramanmaraş’ta Ebrar Sitesi’nde hamile bir vatandaşımızın enkaz altında vefat etmesi… Yıkım gece olduğu için evlerde çok nüfus vardı. Katlar da çok karışıktı, hangi katta kime ulaşabileceğinizi bilemiyorsunuz. Biz de enkazda vefat etmiş hamile bir vatandaşımıza ulaştık.
Eğittiği yabancı ekip yardıma koştu
6-7 yıldır eğitmen olarak da görev yürüttüğünü belirten CEKUT Ekip Lideri Ahmet çelik şöyle devam etti:
“Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Türk İşbirliği ve Koordinasyon Başkanlığı (TİKA) aracılığıyla yürüttüğü Acil Durum ve Afet Müdahale Eğitimleri Programı kapsamında yurt dışına ekiplere eğitim vermeye gidiyoruz ve ekipman desteği de sağlıyoruz. Maldivler, Lübnan ve Bosna’da eğitimler verdik. Hatta orada eğitim verdiğim Saray Bosna ekibinden iki farklı ekip, Kahramanmaraş ve Hatay’a görevlendirilmiş. Onlar da görevlerini tamamlayıp geri döndüler. Eğitim verdiğimiz ekiplerin burada yardımımıza koşması beni çok duygulandırdı.”
Ekipler zorlu bir eğitimden geçiyor
*CEKUT’un nasıl bir eğitim süreci var?
Eğitimlerimiz aşamalı. Temel eğitimde sadece arama-kurtarma bölgesinde yaşanacak sıkıntıları anlatıyoruz. Yüksekten inme ve çadırda kalma eğitimleri de yapıyoruz, ilk etapta biraz zorluyoruz. Temel eğitimi alanlar, ekipten istediği zaman ayrılabiliyor. Geri kalan ekipler, kentsel arama kurtarma, akreditasyon (uygulamalı eğitim) eğitimi alıyor. Üç haftanın sonunda arkadaşlarımız, temel düzey arama kurtarmacı oluyor. Üç haftalık bir eğitime daha alıyoruz. Orta düzey ekip seviyesine ulaşıyorlar. Yani tek başına bir enkazı yedi gün yönetebilecek bir yeterliliğe ulaşıyorlar. Bu seviyede 51 personelimiz var.
