Türkiye Ormancılar Derneği (TOD), 5 Haziran Dünya Etraf Günü’nde “Türkiye Ormancılığı: 2022, Türkiye’de ormansızlaşma ve orman bozulması” kitabını yayımladı.
Kitaba nazaran, Türkiye’de ormanlar küçük kesimlere bölünüyor. 2008-2019 yıllara ortası 12 yıllık periyotta 10 hektardan küçük orman alanlarının sayısı yüzde 118 arttı. Katı halde korunan tabiatı muhafaza alanları ise 64 bin hektardan 46 bin hektara düştü, birçok tabiat parkına dönüştürüldü. Bu duruma ait TOD Lideri Ahmet Hüsrev Özkara, “Tabiat parkları, ‘orman alanını nasıl yok ederim’ alanına döndü” dedi.
Kitap 13 bilim beşerinin yazılarından oluşuyor. Kitaba nazaran dünya genelinde 1990-2020 yılları ortasındaki 30 yıllık devirde 178 milyon hektarlık net orman azalması yaşandı. Türkiye’de ise 2020 yılı sonu itibariyle toplam 748 bin hektar orman alanı madencilikten güce, turizmden ulaştırmaya uzanan geniş bir yelpazedeki uygulamalara tahsis edildi.
‘ORMANLAR KAĞIT ÜZERİNDE KALDI’
TOD Lideri Ahmet Hüsrev Özkara Kadıköy’deki TOD İstanbul şubesinde kitabın muharrirlerinin katıldığı bir basın toplantısı yapıldı. Toplantıda konuşan dernek lideri Ahmet Hüsrev Özkara, ormanlık alanların kağıt üzerinde arttığını belirterek, “Rakamlarla oynamayı bir muvaffakiyet üzere gören, bunu topluma anlatırken geçersiz bir haz duyan anlayış var” dedi. Orman yangınlarına da değinen Özkara, “İklim krizinin büyük bir tesiri var, bu yadsınamaz. 28 Temmuz ve 13 Ağustos 2021 tarihleri ortasında 140 bin hektar alan yandı. 15 yıllık yanan saha toplamı kadar orman 15 günde yandı” dedi ve alınan tedbirlerin yetersizliğini anlattı.
Özkara, hava araçlarının çok konuşulduğunu lakin yangını söndürecek olanın kara kuvvetleri olduğunu belirterek, “Sahalarla ilgili hava araçlarını arttırdılar. 20 uçak 5 helikopter alındı. 5 bin işçi alınacaktı fakat yangın dönemi başladı, hâlâ o işçi alınmadı. Alım sürüyor” diye konuştu.
‘ORMANLAR ARTIYOR SÖYLEMİ YALAN’
“Bu gidişle orman kalmayacak” diyerek kelama başlayan Prof. Dr. Erdoğan Atmiş, dünyada da ormanların madencilik, güç ve besin üretimi için yok edildiğini belirtti ve “Türkiye’deki olay da onun şiddetli bir yansıması” dedi. Atmiş özetle şöyle konuştu:
“İktidar ne kadar ormanlar artıyor dese de bu palavra. Aslında artmıyor. Geriye gidiyor. Buralar fiili olarak orman değil. Nitelik olarak da azalıyor. Yalnızca 11 yıl içerisinde ormanların içindeki modül sayısı yüzde 56 arttı. Her şeyin ormanlarda yapılmasına müsaade verilmesiyle arttı. Ormanlar parçalandı. İktidar ormanları kalkınma için bir kaynak olarak görüyor ve iktisada kurban ediyorlar. Orman yangınlarının asıl nedeni de bu tablo. Zira ormanları parçaladınız, villalar yaptınız, yollar geçirdiniz. Orman içindeki insan geçişini artırdınız.”
‘ÇÖLLEŞME OLUR’
Prof. Dr. Ünal Akkemik ise yangınlara tedbir için ormanlarda alanlar açılması kararına değinerek, “Geçen yılki orman yangınlarından sonra tedbir alınmaya çalışılıyor. Bilhassa hassas alanlarda sağlı sollu yollarda ağaçlar kesilecek, kapalılık azalacaktı. Bu uygulama bütün ormanlarda yapılırsa binlerce hektar alanın bozulmasıyla bitki kaybından kaynaklanan çölleşme olur” dedi.
‘ADI TABİAT PARKI ANCAK…’
Doç. Dr. Cihan Ersönmez ise korunan alanlara değinerek, “Korunan alanlar kavramsal olarak ufuk açıyor, iç rahatlatıyor üzere görünse de içine girince o denli değil. Korunan alanların bütünüyle yüzde yüz korunduğunu ve buralarda hiçbir şeye müsaade verilmediğini düşünmeyelim. Bunlar kategori kategori. Bizde de tabiatı müdafaa alanları en sert korunanlardır. Mesela bizde tabiat parkları var ismi o denli yalnızca. Tabiatı muhafaza alanları 64 bin hektardan 46 bin hektara düştü. Sonları daima daraltılıp, tabiat parkına dönüştürülüyor. Sahiden korunan alan ölçüsünde azaltma oluyor” diye konuştu.
‘ÇEVRE GÜNÜNÜ KUTLAYAMIYORUZ’
Prof. Dr. Hüseyin Emrullah Çelik ise seller ve taşkınlara ait konuşarak, “Ormanlar ortalama yağışlarda selleri denetim eder. Çok yağışları denetim edemez. Ormanların azalması daha çok sellere maruz kalmamıza neden olacak” dedi.
Doç. Dr. Seçil Yurdakul Erol ise etraf günü üzere günleri Türkiye’de kutlayamadığımızı belirterek ormancılık örgüt yapısının daima değiştiğini anlattı. Erol özetle, “Ormancılık teşkilatı, günübirlik yaklaşımlarla örgüt yapısı bir yapboz üzere değişiyor. Bizde yetkiler daima zirvede toplanıyor. Ormancılık en çok desteklenmesi gereken bakanlıklardan bir tanesi. Ormancılık teşkilatının yetki ve sorumluluk alanı daima değişiyor” dedi.
Öğretim üyesi Hikmet Batuhan Günşen de ormansızlaşmaya karşı sürdürülen halk gayretlerini anlattı. Günşen, insanların en çok orman alanlarının ormancılık dışında tahsislerine, kesilen ağaçlara ve av turizmine reaksiyon gösterdiğini söyledi.