AYŞEGÜL KAHVECİOĞLU Ankara – Kahramanmaraş merkezli deprem felâketinin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın partisinin grup toplantısında, seçimlerin planlandığı gibi 14 Mayıs’ta yapılacağının sinyalini vermesiyle seçimin ertelenip ertelenmeyeceği tartışması geride kaldı. Edinilen bilgiye göre Erdoğan, 10 Mart Cuma günü seçimlerin yenilenmesi kararını alacak. Karar aynı gün Resmi Gazete’de yayımlanacak; ardından Yüksek Seçim Kurulu (YSK) toplanacak ve Cumhurbaşkanı kararına dayanarak 14 Mayıs’ta seçimlerin yapılmasına hükmedecek.
Kararın ardından milletvekili adayı olmak isteyen kamu görevlilerinin 16 Mart’a kadar istifa etmeleri gerekecek. YSK’nın seçim takvimini 20 ya da 21 Mart itibarıyla başlatması bekleniyor. Seçim takvimi başladıktan sonra deprem afetinin ardından yaşanabilecek aksaklıkların önüne geçmek için bazı başvurular için son tarihlerde mevzuatın elverdiği ölçüde esnetme yapılabileceği değerlendiriliyor.
Listeler 10 Nisan’da
Açıklanması beklenen takvime göre siyasi partiler en geç 10 Nisan’da milletvekili aday listelerini YSK’ya bildirecek ve kurul, partilerin aday listelerini, adaylık koşullarını taşıyıp taşımadıkları konusunda incelemeye başlayacak. YSK, seçim çevreleri itibarıyla milletvekili kesin aday listelerini ilan edilmek üzere 19 Nisan’da il seçim kurullarına ve Resmi Gazete’ye gönderecek.
İkinci tura kalırsa
İlk turda cumhurbaşkanı adaylarından hiçbirisi, geçerli oyların yüzde 50’sinden bir fazla oy alamadığı takdirde cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turu 28 Mayıs 2023 Pazar günü yapılacak. İlk tur oylamada en fazla oy alan iki adayın katılacağı bu turda, en çok oyu alan aday cumhurbaşkanı seçilmiş olacak. YSK, seçim takvimini açıklarken seçimlerin ikinci tura kalması halinde uygulanacak takvimi de belirleyecek.
Cumhurbaşkanlığına nasıl aday olunur?
Cumhurbaşkanlığı seçimi için ise TBMM üyeleri içinden veya Meclis dışından en az 20 milletvekilinin yazılı teklifi ile aday gösterilebiliyor. Aday gösterilen kişinin TBMM üyesi olması halinde, aday hariç en az 20 milletvekilinin yazılı teklifi gerekiyor. Her bir milletvekili ancak bir aday için teklifte bulunabiliyor. En son yapılan milletvekili genel seçimlerinde, aldıkları geçerli oylar toplamı birlikte hesaplandığında, yüzde 10’u geçen siyasi partiler ortak aday gösterebiliyor. Her bir siyasi parti ancak bir aday için teklifte bulunabilecek. Aday gösterilebilmek için ilgilinin yazılı muvafakatinin bulunması gerekiyor. Parti desteği bulunmayan adaylar ise en az 100 bin seçmenin imzası ile aday gösterilebiliyor.
Cumhurbaşkanı adaylığı için başvurular, YSK tarafından açıklanacak Cumhurbaşkanı Seçiminde Uygulanacak Seçim Takvimi’ne göre, TBMM Başkanlığı’na veya YSK’ya yapılacak. Cumhurbaşkanı kesin aday listesi 2 Nisan’da Resmi Gazete’de yayımlanacak ve 3 Nisan’da da cumhurbaşkanı adaylarının birleşik oy pusulasındaki yerlerinin belirlenmesi için YSK’da kura çekilecek.
Bayburt ve Tunceli birer vekil çıkaracak
YSK dün 2022 nüfus sayımına göre illerin çıkaracağı milletvekili sayılarıyla ilgili karar aldı. Resmi Gazete’de yayımlanacak karara göre, son yapılan hesaplamalarla birlikte 14 Mayıs’ta yapılacak seçimlerde Kocaeli ve Sakarya’nın milletvekili sayılarının birer artacağı, Bayburt ve Tunceli’nin vekil sayısının ise birer azalacağı öğrenildi. Deprem felâketinden etkilenen illerin durumunda ise bir değişiklik olmayacak.